Sorenco

U hebt uw droomwoning gevonden en net uw handtekening onder de verkoopovereenkomst gezet? Tijd om met geld over de brug te komen en een voorschot te betalen. Zo gaat dat toch in de praktijk. Maar hoeveel moet die aanbetaling bedragen, en is een voorschot wel nodig?

Om een antwoord op die vragen te formuleren, moet een onderscheid gemaakt worden tussen een verkoop op plan en de aankoop van een bestaande woning.

Koopt u een huis of appartement op plan dan voorziet de woningbouwwet - beter bekend als de wet-Breyne - in een ruime bescherming voor de consument. Vaak moet de eerste steen van zo’n woning nog gelegd worden en koopt u op het moment van de ondertekening van het compromis dus eigenlijk een stukje lucht.

Om de koper te beschermen, legt de wet strenge regels op, onder meer over de betaling. Bij het compromis mag een voorschot van maximaal 5 procent van de totale kostprijs gevraagd worden. De rest van de betalingen moet in schijven gebeuren, en die mogen nooit de prijs van de al uitgevoerde werken overstijgen.

Notarissen raden het betalen van een voorschot ook aan. Niet alleen geeft de koper daarmee aan dat hij solvabel is, voor de verkoper is het voorschot ook interessant mocht de verkoop toch niet doorgaan. 

5 à 10 procent

Doorgaans bedraagt een voorschot 5 à 10 procent van de aankoopprijs, en hebt u een aantal kalenderdagen de tijd om het bedrag te storten. Het is absoluut af te raden de som rechtstreeks op een rekening van de verkoper te storten. Als koper kunt u immers niet weten of een verkoper bijvoorbeeld schulden heeft. Het zou niet de eerste keer zijn dat zo iemand met de noorderzon verdwijnt en de koper met lege handen achterblijft.

Het beste is het geld te storten op een rubriekrekening bij een notaris.Het geld staat dan geblokkeerd bij de notaris - noch de koper, noch de verkoper kan eraan.

De notaris bewaart het geld tot de ondertekening van de authentieke akte. Als de verkoop doorgaat, wordt het voorschot samen met de intresten en het saldo van de aankoopsom overgemaakt aan de verkoper.

Geen lening

Een compromis kan om verschillende redenen ook niet uitmonden in een akte. Bijvoorbeeld als de opschortende voorwaarde voor het verkrijgen van een hypothecaire lening bij de bank niet vervuld is, of omdat te veel schulden op het pand rusten, of als de verkoper niet de enige eigenaar is van het pand en de anderen niet akkoord gaan met de verkoop.
In dat geval krijgt de koper zijn voorschot terug van de notaris. Dat zou minder vlot (kunnen) gaan als u dat bedrag op een rekening van de verkoper zou hebben gestort.

Koopt u een bestaande woning via een vastgoedmakelaar, dan kunt u het voorschot ook op de derdenrekening van de makelaar storten. Sinds 1 augustus 2018 zijn kandidaat-kopers beter beschermd als ze dat doen.

Voorschotten betaald op die rekening vallen sindsdien buiten de boedel van de vastgoedmakelaar, waardoor de koper zijn geld niet kwijt is mocht de makelaar failliet gaan.

Soms kan ook een voorschot gevraagd worden om een optie te nemen op het kopen van een woning. Als koper krijgt u dan wat bedenktijd vooraleer u een definitieve beslissing neemt.